پەیامی پۆڵا سیروان تاڵەبانی بە بۆنەی ناساندنی جینۆسایدی ئێزیدییەکان
- "ئەو بریارە، برینی جەستەی خوشک و برا ئیزدییەکانمان ساڕێژدەکات"
لەپێشهاتێکی نوێی چاوەڕوانکراودا پەرلەمانی ئەڵمانیا
جینۆسایدی ئیزدییەکان لە عێراقدا بەڕەسمی ناساند
رۆژی پێنج شەممە ١٩ کانوونی دووەم ٢٠٢٣
پەرلەمانی ئەڵمانیا کۆمەڵکوژی ئیزدییەکانی عیراقی لەلایەن جیهادییەکانی بەناو دەوڵەتی ئیسلامی لە عیراق بە "جینۆساید" ناساند، کە لە٩حوزەیرانی ٢٠١٤ەوە بەپیلان و نەخشەیەکی رەگەزپەرستی داعش کۆمەڵکوژیی کردن
مەکتەبی ناوەندەکانی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لەدەرەوەی وڵات بەخۆشحاڵیەوە پێشوازیی لەو هەنگاوە درەنگ وەخت و گرنگەی ئەڵمانیا دەکات، کە هەرچەندە درەنگ وەخت بوو، بەڵام لانی کەم بەشێکی برینی جەستەی خوشک و برا ئیزدییەکانمان ساڕێژدەکات، کە بۆ هەتاهەتایە، خەبات و تێکۆشان و چەوساندنەوەو ستەمەکانیان لەیادەوەری کۆمەڵگەی مرۆڤایەتیدا بەنەمری دەمێننەوە، کە تاکو ئێستاش، "هەروەکو خوشک و براکانیان لەکارەساتی پڕ لەتراژیدیای ئەنفالدا لەلایەن رژێمی بەعسی لەناوچووەوە هەر بەزیندوویی، زیندە بەچاڵ کران"، خوێن لەزامەکانیان دەچۆڕێت...
هاوکات خوازیارین ئەو بڕیارەی ئەمڕۆ لەپەرلەمانی ئەڵمانیا بەزۆرینەی دەنگ پەسەندکرا، ببێتە سەرەتاو دەستپێکێک تاکو تێکڕای پەرلەمانانی وڵاتانی دنیا بەبوێرانەو دلێرانە، کۆمەڵکوژی خوشک و برا ئیزدییەکان بەڕەسمی بناسێنن و ئۆقرەیی و سەبووریی بۆ هەست و نەستی کەسوکاریی قوربانییەکان بگڕنەوە کە نزیکەی نۆ ساڵە بەردەوام برین و ئازارەکانیان دێنەوە سوێ.
بۆ ئەو مەبەستەش هیوادارین پێکەوە بەگیانی هەستکردن بەبەرپرسیارێتیی نیشتمانیی و هاوسۆزییەوە، رەوەندی کوردستانی وێڕای پشتیوانیی و پشتگیریی لەو بڕیارە، بەگرنگییەوە تواناکانی خۆی بۆ سەرخستنی هەوڵ و کۆششەکانی کۆمەڵگەی مرۆڤایەتی بخاتەکارو
مەکتەبی ناوەندەکانی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بەرێزەوە یادی قوربانییەکان بەبەرزیی و نەمریی دەنرخێنێت، هەروەها ئەو بڕیارەی پەرلەمانی ئەڵمانیا بەگرنگ دەزانێت بۆ گەڕانەوەی ماف و هەقی زەوتکراوی خوشک و برا ئێزدییەکانمان، بەچاکیش درک بەسوێی ئازارەکانیان دەکات، بۆیە هەر لەسەرەتای تراژیدیاکەوە هاوخەم و پشتیوانییان بووەو بەسنگێکی فراوانەوە ئامێزی گەرمی نیشتمانیی و کوردستانیانەی بۆ ئاوەڵڵا کردوون...
لەناخی دڵەوە خۆشحاڵی خۆمان بەو بڕیارە دەردەبڕین هیوادارین هەنگاو دەستپێکێکیش بێت بۆ ئەوەی کارەساتی ئەنفالیش لەسەر ئاستی دنیا دانی پێدابنرێت و بەڕەسمی بناسێنرێت کەتاهەتایە ئەو دوو تاوانە پەڵەیەکی رەشن بەنێوچەونی دوژمنانی مرۆڤ و کۆمەڵگەی مرۆڤایەتییەوە...
پۆڵا سیروان تاڵەبانی
لێپرسراوی مەکتەبی ناوەندەکانی دەرەوەی
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
١٩ کانوون دووەم ٢٠٢٣
ناوەرۆکی بڕیاری ئەڵمانیا سەبارەت بە ناساندی جینۆسایدی ئێزیدیەکان
قەتڵوعامی سەر ئێزیدییەکان کە بە جینۆساید ناسێنرا
کوشتن وبڕین و کۆیلەکردن و دەستدرێژی
لە ساڵی ٢٠١٤وە میلیشیای تیرۆریستی (داعش) "دەوڵەتی ئیسلامی" هەزاران ئێزیدی لە باکووری عێراق کوشت. ئێستا "Bundestages" ئەمەی بە جینۆساید ناساندووە. ئەندامانی پەرلەمانی ئەوروپا بە کۆی دەنگ دەنگیان بەو بڕیارنامەیە دا کە لەلایەن ترافیک لایت و یەکێتییەوە پێشکەشکرا.
Bundestages قەتڵوعامی و کوشتنی سیستماتیکی ئێزیدیان لە باکووری عێراق لەلایەن میلیشیای تیرۆریستی "دەوڵەتی ئیسلامی" (داعش) بە جینۆساید ناساندووە. جێگرەکان بە کۆی دەنگ دەنگیان بەو بڕیارنامەیە دا کە بە هاوبەشی لەلایەن گروپەکانی ترافیک لایت و CDU/CSU پێشکەشکرا.
بەم پێیە Bundestages یەکەم پەرلەمانی دەوڵەتێکی گەورەی ئەوروپایە کە ئەو دڕندەییانەی لە ساڵی ٢٠١٤دا بەرامبەر کوردانی ئێزیدییەکان ئەنجامدراون بە جینۆساید بناسێت. لە بڕیارنامەکەدا هاتووە، " Bundestages ئەڵمانی کڕنۆش دەبات بۆ قوربانیانی تاوانەکانی جەنگ و تاوانەکانی دژ بە مرۆڤایەتی کە لە لایەن داعشەوە ئەنجامدراون".
پەرلەمان دان بەوەدا دەنێت کە تاوانەکانی میلیشیاکانی داعش "بابەتی جینۆسایدە بە مانای ڕێککەوتننامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ ڕێگریکردن و سزادانی تاوانی جینۆساید".
لە مانگی ئابی 2014ەوە هەزاران ئێزیدی لە ماڵ و حاڵی خۆیان لە چیای شنگال لە باکوری عێراق لەلایەن داعشەوە دەرکراون، بە کۆیلە کراون یان کوژراون و دەستدێژیان کراوەتە سەر. ژنان و منداڵان بە شێوەیەکی سیستماتیکی دەستدرێژییان کراوەتە سەر و فرۆشراون. بە مەزەندەکردنی ٥٠٠٠ کەس کوژراون.
وەزیری دەرەوەی فیدراڵی ئانالینا باربۆک (گرینز) Annalena Baerbock (Grüne) ڕایگەیاند، بڕیارەکەی بوندستاگ Bundestages هەروەها قبوڵکردنی فەرمانی گەڕان بەدوای ئەو کەسانەدا بووە کە تا ئێستا بێسەروشوێنن و ڕفێنراون. چاودێران وا گریمانە دەکەن کە نزیکەی سێ هەزار ئێزیدی هێشتا لەلایەن چەکدارانی داعشەوە دەستبەسەرن یان بێسەروشوێنن. بایربۆک وتی: ناتوانین جینۆسایدەکە پێچەوانە بکەینەوە، بەڵام دەتوانین دڵنیابین لەوەی قوربانییەکان دادپەروەری وەربگرن بۆ ئەوەی جینۆسایدەکە بۆ میرات نەبێت.
لە ئەڵمانیا "گەورەترین ڕەوەندی ئێزیدی لە سەرانسەری جیهاندا".
ووتاردەرانی هه‌موو فراکسیۆنه کان له گه ڵ به ڕده وامبوون له پێدانی پاراستنی مافی په نابه ڕی ئێزیدیان له ئه ڵمانیا هاته ده نگ. لە هەمان کاتدا گەڕانەوەی ئاوارەکان بۆ زێدی خۆیان بتوانرێت ببێتە میکانیزمێک و خێزانەکان یەکبگرنەوە. هەروەها پێشخستنی ئۆفەری پەروەردەیی و توێژینەوە و دامەزراندنی ناوەندی ئەرشیف و بەڵگەنامەسازیش جێگەی نیگەرانییە.
بۆندستاگ لە بڕیارنامەکەیدا ڕایگەیاندووە "گەورەترین ڕەوەندی ئێزیدی لە جیهاندا لە ئەڵمانیا دەژین". "گرنگ ژیانی ئەوانە لە چارەنووسی خۆیاندا". ڕەوەندی ئێزیدیەکان بەشێکە لە کۆمەڵگای ئەڵمانی. بۆندستاگ بە جەختەوە کار بۆ پاراستنی ژیانی ئێزیدیەکان لە ئەڵمانیا دەکات.
هەروەها پەرلەمانتاران کۆمەڵێک داواکارییان ئاراستەی حکومەتی فیدراڵی کرد لەو بارەیەوە. ئاماژەی بەوەشکردووە، پێویستە لێکۆڵینەوەی یاسایی و لێپێچینەوە لە تاوانبارانی داعش لە ئەڵمانیا بەردەوام بێت و "بە بەردەوامی" ئەنجام بدرێت و فراوانتر بکرێت. هەروەها داوایان کرد لە نێوان شتەکانی تردا بۆ چاکسازی لە یاسای تاوانەکانی عێراق و پاڵپشتی لە گەڕان بە دوای "ژن و منداڵ و کەسوکاری ڕفێندراودا کە تا ئێستا بێ سەروشوێنن" و هاوکاری بن لە بنیاتنانەوەی شارۆچکە و گوندە وێرانبووەکان، دەشڵێت .
ئەنجوومەنی ناوەندی ئێزیدییەکان خۆشحاڵی خۆی دەردەبڕێت
ئەنجوومەنی ناوەندی ئێزدییەکان لە ئەڵمانیا باسی لە ڕۆژێکی مێژوویی کرد. لە هەژماری تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی تویتەر نووسیویەتی "ئێمە ئەوەمان کرد". ئێستا دەبێت دەڤەری شنگال بە خێرایی ئاوەدان بکرێتەوە، زمفیرە دلۆڤانی، سەرۆکی ئەنجوومەنەکە لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبووک دەڵێت. ئێزیدییەکان "سەر بە خێمە و کەمپ نین، سەر بە زێدی خۆیانن". بە گوتەی چاودێرانی نێودەوڵەتی، لە ئێستادا نزیکەی ٣٠٠ هەزار ئێزیدی لە کەمپەکانی ئاوارەکاندا دەژین، لە هەندێک حاڵەتدا لە بارودۆخێکی وێراندا دەژین.
پڕۆژە یاسا پەسەندکراوەکە لە ڕووی یاساییەوە پابەندکەر نییە. بەڵام بۆندستاگ هەڵوێستێکی مێژوویی ڕوونی هەیە و داواکارییە سیاسییەکان ئاراستەی حکومەتی فیدراڵی دەکات. هەروەها فراکسیۆنەکانی چەپ و ئەفدە کە لە داڕشتنی بڕیارنامەکەدا بەشدار نەبوون، دەنگی بەڵێیان دا. پێش بوندستاگ، پەرلەمانەکانی هۆڵەندا، بەلجیکا و ئوسترالیا پێشتر کردەوەی توندوتیژی دژی ئێزیدییەکانیان بە جینۆساید ناساندبوو.
وەرگێڕانی لە فەڕەنسیەوە بۆ کوردی سۆرانی
عەلی محمود موستەفا
19.01.2023
زانیاری وورد
- سەرچاوە
- ڕاگەیاندنی مەکتەبی ناوەندەکانی دەرەوە
- پۆستکراوە لە لایەن
- ڕاگەیاندنی مەکتەبی ناوەندەکانی دەرەوە
زانیاری وورد
بوونی16 بابەتی تر لە هەمان هاپۆلدا
- "ئەو بریارە، برینی جەستەی خوشک و برا ئیزدییەکانمان ساڕێژدەکات"
لەپێشهاتێکی نوێی چاوەڕوانکراودا پەرلەمانی ئەڵمانیا
جینۆسایدی ئیزدییەکان لە عێراقدا بەڕەسمی ناساند
رۆژی پێنج شەممە ١٩ کانوونی دووەم ٢٠٢٣
پەرلەمانی ئەڵمانیا کۆمەڵکوژی ئیزدییەکانی عیراقی لەلایەن جیهادییەکانی بەناو دەوڵەتی ئیسلامی لە عیراق بە "جینۆساید" ناساند، کە لە٩حوزەیرانی ٢٠١٤ەوە بەپیلان و نەخشەیەکی رەگەزپەرستی داعش کۆمەڵکوژیی کردن
مەکتەبی ناوەندەکانی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لەدەرەوەی وڵات بەخۆشحاڵیەوە پێشوازیی لەو هەنگاوە درەنگ وەخت و گرنگەی ئەڵمانیا دەکات، کە هەرچەندە درەنگ وەخت بوو، بەڵام لانی کەم بەشێکی برینی جەستەی خوشک و برا ئیزدییەکانمان ساڕێژدەکات، کە بۆ هەتاهەتایە، خەبات و تێکۆشان و چەوساندنەوەو ستەمەکانیان لەیادەوەری کۆمەڵگەی مرۆڤایەتیدا بەنەمری دەمێننەوە، کە تاکو ئێستاش، "هەروەکو خوشک و براکانیان لەکارەساتی پڕ لەتراژیدیای ئەنفالدا لەلایەن رژێمی بەعسی لەناوچووەوە هەر بەزیندوویی، زیندە بەچاڵ کران"، خوێن لەزامەکانیان دەچۆڕێت...
هاوکات خوازیارین ئەو بڕیارەی ئەمڕۆ لەپەرلەمانی ئەڵمانیا بەزۆرینەی دەنگ پەسەندکرا، ببێتە سەرەتاو دەستپێکێک تاکو تێکڕای پەرلەمانانی وڵاتانی دنیا بەبوێرانەو دلێرانە، کۆمەڵکوژی خوشک و برا ئیزدییەکان بەڕەسمی بناسێنن و ئۆقرەیی و سەبووریی بۆ هەست و نەستی کەسوکاریی قوربانییەکان بگڕنەوە کە نزیکەی نۆ ساڵە بەردەوام برین و ئازارەکانیان دێنەوە سوێ.
بۆ ئەو مەبەستەش هیوادارین پێکەوە بەگیانی هەستکردن بەبەرپرسیارێتیی نیشتمانیی و هاوسۆزییەوە، رەوەندی کوردستانی وێڕای پشتیوانیی و پشتگیریی لەو بڕیارە، بەگرنگییەوە تواناکانی خۆی بۆ سەرخستنی هەوڵ و کۆششەکانی کۆمەڵگەی مرۆڤایەتی بخاتەکارو
مەکتەبی ناوەندەکانی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، بەرێزەوە یادی قوربانییەکان بەبەرزیی و نەمریی دەنرخێنێت، هەروەها ئەو بڕیارەی پەرلەمانی ئەڵمانیا بەگرنگ دەزانێت بۆ گەڕانەوەی ماف و هەقی زەوتکراوی خوشک و برا ئێزدییەکانمان، بەچاکیش درک بەسوێی ئازارەکانیان دەکات، بۆیە هەر لەسەرەتای تراژیدیاکەوە هاوخەم و پشتیوانییان بووەو بەسنگێکی فراوانەوە ئامێزی گەرمی نیشتمانیی و کوردستانیانەی بۆ ئاوەڵڵا کردوون...
لەناخی دڵەوە خۆشحاڵی خۆمان بەو بڕیارە دەردەبڕین هیوادارین هەنگاو دەستپێکێکیش بێت بۆ ئەوەی کارەساتی ئەنفالیش لەسەر ئاستی دنیا دانی پێدابنرێت و بەڕەسمی بناسێنرێت کەتاهەتایە ئەو دوو تاوانە پەڵەیەکی رەشن بەنێوچەونی دوژمنانی مرۆڤ و کۆمەڵگەی مرۆڤایەتییەوە...
پۆڵا سیروان تاڵەبانی
لێپرسراوی مەکتەبی ناوەندەکانی دەرەوەی
یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان
١٩ کانوون دووەم ٢٠٢٣
ناوەرۆکی بڕیاری ئەڵمانیا سەبارەت بە ناساندی جینۆسایدی ئێزیدیەکان
قەتڵوعامی سەر ئێزیدییەکان کە بە جینۆساید ناسێنرا
کوشتن وبڕین و کۆیلەکردن و دەستدرێژی
لە ساڵی ٢٠١٤وە میلیشیای تیرۆریستی (داعش) "دەوڵەتی ئیسلامی" هەزاران ئێزیدی لە باکووری عێراق کوشت. ئێستا "Bundestages" ئەمەی بە جینۆساید ناساندووە. ئەندامانی پەرلەمانی ئەوروپا بە کۆی دەنگ دەنگیان بەو بڕیارنامەیە دا کە لەلایەن ترافیک لایت و یەکێتییەوە پێشکەشکرا.
Bundestages قەتڵوعامی و کوشتنی سیستماتیکی ئێزیدیان لە باکووری عێراق لەلایەن میلیشیای تیرۆریستی "دەوڵەتی ئیسلامی" (داعش) بە جینۆساید ناساندووە. جێگرەکان بە کۆی دەنگ دەنگیان بەو بڕیارنامەیە دا کە بە هاوبەشی لەلایەن گروپەکانی ترافیک لایت و CDU/CSU پێشکەشکرا.
بەم پێیە Bundestages یەکەم پەرلەمانی دەوڵەتێکی گەورەی ئەوروپایە کە ئەو دڕندەییانەی لە ساڵی ٢٠١٤دا بەرامبەر کوردانی ئێزیدییەکان ئەنجامدراون بە جینۆساید بناسێت. لە بڕیارنامەکەدا هاتووە، " Bundestages ئەڵمانی کڕنۆش دەبات بۆ قوربانیانی تاوانەکانی جەنگ و تاوانەکانی دژ بە مرۆڤایەتی کە لە لایەن داعشەوە ئەنجامدراون".
پەرلەمان دان بەوەدا دەنێت کە تاوانەکانی میلیشیاکانی داعش "بابەتی جینۆسایدە بە مانای ڕێککەوتننامەی نەتەوە یەکگرتووەکان بۆ ڕێگریکردن و سزادانی تاوانی جینۆساید".
لە مانگی ئابی 2014ەوە هەزاران ئێزیدی لە ماڵ و حاڵی خۆیان لە چیای شنگال لە باکوری عێراق لەلایەن داعشەوە دەرکراون، بە کۆیلە کراون یان کوژراون و دەستدێژیان کراوەتە سەر. ژنان و منداڵان بە شێوەیەکی سیستماتیکی دەستدرێژییان کراوەتە سەر و فرۆشراون. بە مەزەندەکردنی ٥٠٠٠ کەس کوژراون.
وەزیری دەرەوەی فیدراڵی ئانالینا باربۆک (گرینز) Annalena Baerbock (Grüne) ڕایگەیاند، بڕیارەکەی بوندستاگ Bundestages هەروەها قبوڵکردنی فەرمانی گەڕان بەدوای ئەو کەسانەدا بووە کە تا ئێستا بێسەروشوێنن و ڕفێنراون. چاودێران وا گریمانە دەکەن کە نزیکەی سێ هەزار ئێزیدی هێشتا لەلایەن چەکدارانی داعشەوە دەستبەسەرن یان بێسەروشوێنن. بایربۆک وتی: ناتوانین جینۆسایدەکە پێچەوانە بکەینەوە، بەڵام دەتوانین دڵنیابین لەوەی قوربانییەکان دادپەروەری وەربگرن بۆ ئەوەی جینۆسایدەکە بۆ میرات نەبێت.
لە ئەڵمانیا "گەورەترین ڕەوەندی ئێزیدی لە سەرانسەری جیهاندا".
ووتاردەرانی هه‌موو فراکسیۆنه کان له گه ڵ به ڕده وامبوون له پێدانی پاراستنی مافی په نابه ڕی ئێزیدیان له ئه ڵمانیا هاته ده نگ. لە هەمان کاتدا گەڕانەوەی ئاوارەکان بۆ زێدی خۆیان بتوانرێت ببێتە میکانیزمێک و خێزانەکان یەکبگرنەوە. هەروەها پێشخستنی ئۆفەری پەروەردەیی و توێژینەوە و دامەزراندنی ناوەندی ئەرشیف و بەڵگەنامەسازیش جێگەی نیگەرانییە.
بۆندستاگ لە بڕیارنامەکەیدا ڕایگەیاندووە "گەورەترین ڕەوەندی ئێزیدی لە جیهاندا لە ئەڵمانیا دەژین". "گرنگ ژیانی ئەوانە لە چارەنووسی خۆیاندا". ڕەوەندی ئێزیدیەکان بەشێکە لە کۆمەڵگای ئەڵمانی. بۆندستاگ بە جەختەوە کار بۆ پاراستنی ژیانی ئێزیدیەکان لە ئەڵمانیا دەکات.
هەروەها پەرلەمانتاران کۆمەڵێک داواکارییان ئاراستەی حکومەتی فیدراڵی کرد لەو بارەیەوە. ئاماژەی بەوەشکردووە، پێویستە لێکۆڵینەوەی یاسایی و لێپێچینەوە لە تاوانبارانی داعش لە ئەڵمانیا بەردەوام بێت و "بە بەردەوامی" ئەنجام بدرێت و فراوانتر بکرێت. هەروەها داوایان کرد لە نێوان شتەکانی تردا بۆ چاکسازی لە یاسای تاوانەکانی عێراق و پاڵپشتی لە گەڕان بە دوای "ژن و منداڵ و کەسوکاری ڕفێندراودا کە تا ئێستا بێ سەروشوێنن" و هاوکاری بن لە بنیاتنانەوەی شارۆچکە و گوندە وێرانبووەکان، دەشڵێت .
ئەنجوومەنی ناوەندی ئێزیدییەکان خۆشحاڵی خۆی دەردەبڕێت
ئەنجوومەنی ناوەندی ئێزدییەکان لە ئەڵمانیا باسی لە ڕۆژێکی مێژوویی کرد. لە هەژماری تایبەتی خۆی لە تۆڕی کۆمەڵایەتی تویتەر نووسیویەتی "ئێمە ئەوەمان کرد". ئێستا دەبێت دەڤەری شنگال بە خێرایی ئاوەدان بکرێتەوە، زمفیرە دلۆڤانی، سەرۆکی ئەنجوومەنەکە لە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبووک دەڵێت. ئێزیدییەکان "سەر بە خێمە و کەمپ نین، سەر بە زێدی خۆیانن". بە گوتەی چاودێرانی نێودەوڵەتی، لە ئێستادا نزیکەی ٣٠٠ هەزار ئێزیدی لە کەمپەکانی ئاوارەکاندا دەژین، لە هەندێک حاڵەتدا لە بارودۆخێکی وێراندا دەژین.
پڕۆژە یاسا پەسەندکراوەکە لە ڕووی یاساییەوە پابەندکەر نییە. بەڵام بۆندستاگ هەڵوێستێکی مێژوویی ڕوونی هەیە و داواکارییە سیاسییەکان ئاراستەی حکومەتی فیدراڵی دەکات. هەروەها فراکسیۆنەکانی چەپ و ئەفدە کە لە داڕشتنی بڕیارنامەکەدا بەشدار نەبوون، دەنگی بەڵێیان دا. پێش بوندستاگ، پەرلەمانەکانی هۆڵەندا، بەلجیکا و ئوسترالیا پێشتر کردەوەی توندوتیژی دژی ئێزیدییەکانیان بە جینۆساید ناساندبوو.
وەرگێڕانی لە فەڕەنسیەوە بۆ کوردی سۆرانی
عەلی محمود موستەفا